Scenariusz lekcji „Samogłoski dźwięczne i bezdźwięczne” dla 5 klasy

Przebieg lekcji:

  1. Powitanie.
  2. Rozgrzewka fonetyczna.

Łamance językowe:

Prosimy uczniów o wymówieniu łamańców „podkreślając” potrzebne spółgłoski, ale nie nazywając ich.

(1 – b/p, 2 – d/t, 3 – g/k).

  1. W torbie obrok dobry dla skorpiona i kobry.
  2. Tyle badyli w tyle, na tle badyli dyle.
  3. Gapa kapę ma w łapie, z kapy Gapy coś kapie.

3. Wprowadzenie do tematu.

Po zabawie wyjaśniamy, jakie spółgłoski słyszymy najczęściej z tych zdaniach.

Przypominamy sposoby wyjaśnienia, czy jest spółgłoska dźwięczna.

–  Zakryć uszy i wymówić spółgłoskę, jeżeli słyszymy ją głośno – to dźwięczna, jeżeli głucho – głucha. (Dobrze słychać różnicę wymowiając parę.)

– Położyć rękę na gardle i wymówić parę dźwięków (dźwięczna-głucha).

Zapisujemy pary spółgłosek na tablicy w formie tabelki „Spółgłóski dźwięczne i głuche”i prosimy uczniów o przypomnieniu sobie podobnych par spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych znanych z lekcji języka ukraińskiego. Wpisujemy je do tabeli.

(w/f, z/s, ż(rz)/sz).

Przypominamy, że są spółgłoski, które nie tworzą parę z dźwięczności. Zapisujemy na tablicy.

Dźwięczne: l, ł, r, m, n, ź, dż, dz, j.

Głucha: h.

Dodajemy, że są polskie pary takich spółgłosek: dz-c, dź-ć, ź-ś, dż-cz.

  1. Wykonanie ćwiczeń.

1) Uczniowie otrzymują karteczki. Pracując w czwórkach wybierają, które wyrazy można połączyć w pary ze względu na spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne. Po ukończeniu tego zadania każda grupa po kolei przedstawia parę słów i zawiesza ją na tablicy obok napisanej podobnej pary przy pomocy magneza.

2) Pracując w dwójkach uczniowie wykonują zadanie.

Załocznik 1.

  1. Zwracamy uwagę na regułę: na końcu wyrazu spółgłoski dźwięcnne tracą dźwięczność.

– Piszemy kod – słyszymy kot. Aby poprawnie zapisać dany wyraz, szukamy innych jego form: piszemy paw słyszymy [paf], ale są słowa takie jak pawia, pawiem; piszemy śnieg – słyszymy [śniek], ale są słowa takie jak śniegu, śniegiem.

  1. Wykananie ćwiczenia. Załącznik 2.
  2. Utrwalenie materiału.

Powtarzamy pary samogłosek, a potem uczymy uczniów wierszyka.

Uczymy uczniów wierszyka.

Mapa, ropa, łup, kupuje –

Tam „p” występuje.

Krab, baobab, babka, żabka –

Piszemy „b”, czytamy „p”.

  1. Zadanie domowe.

– W odpowiednich domkach wpisujemy wyrazy, które poznaliście na lekcji.

(Załącznik 3)

  1. Wystawiamy oceny.

 

Wykorzystane źródła:

Karczmarczak Barbara „Wymowa polska z ćwiczeniami” Lublin, 2012

Szelc-Mays Magdalena „Moje litery” Kraków, 2014

 

Najnowsze aktualności

Jesteśmy na: